Mitów na temat mózgu jest tyle, że można by zapełnić kilka artykułów. Nic więc dziwnego, że przyszło mi do głowy jeszcze kilka, i postanowiłem napisać małe uzupełnienie.
Czy mózg jest szary?
Powszechne wrażenie że mózg jest w kolorze szarym pochodzi z widoku wypreparowanych mózgów, w których nastąpiła denaturacja tkanek w formalinie lub innym środku. Generalnie prawie wszystko wtedy staje się szare. A jaki kolor ma świeży lub żywy mózg? (Mniam.) Jest trochę bardziej kolorowy, choć szary kolor również występuje (nie bez powodu mówi się „szare komórki” na komórki tzw. substancji szarej). Innymi dominującymi kolorami jest czerwony (naczynia krwionośne odżywiające mózg), biały (tzw. substancja biała) oraz… czarny (tzw. istota czarna, czyli substantia nigra). Odpowiedź: Nie tylko.
Czy mózgowi można przekazać informacje podświadome przez pokazanie obrazu w ułamku sekundy?
Bardzo rozpowszechnione jest mniemanie że np. można kogoś namówić do kupienie coca-coli przez wklejenie klatki z logiem napoju do filmu, czy jest to jednak prawda? Cała ofera z subliminal messages zaczęła się 1957 roku od deklaracji marketingowca o nazwisku James Vicary, który ogłosił że jest w stanie namówić widzów w kinie do kupowania popcornu i innych produktów w ten sposób. Od początku nie udawało mu się przedstawić żadnych konkretnych dowodów, a w 1962 roku sam przyznał że naciągnął lub zmyślił wyniki. Ja ze swojej strony dodam, że do tego samego worka można włożyć nagrania uczące języków we śnie, piosenki heavy-metalowe przekazujące wiadomości od Szatana etc. Odpowiedź: Nie.
Czy komórki mózgu mogą tylko umierać a uszkodzenia mózgu są stałe?
Nie mam pojęcia skąd się wziął rozpowszechniony mit że „rodzimy się z pewną liczbą komórek mózgowych, i przez całe życie one tylko obumierają” – słyszałem to już wiele razy z różnych źródeł. Nieprawda! Już w latach 90-tych okazało się w mózgu istnieją komórki macierzyste. Mózg cały czas się zmienia, tworząc nowe połączenia nerwowe, a dodatkowo, w procesie zwanym neurogenezą, tworzy nowe komórki. Jeśli śledzicie doniesienia z badań naukowych na pewno słyszeliście też o badaniach które wykazały regenerację mózgu po wylewie.
Image: Arvind Balaraman / FreeDigitalPhotos.net
Czy na starość mózg działa coraz gorzej?
Wszyscy znamy ten stereotyp – starszego rozkojarzonego człowieka który wszystko zapomina. Otóż okazuje się że o ile starszy człowiek nie ma którejś faktycznie upośledzającej choroby typu choroba Alzheimera, to tak naprawdę starczy mózg działa… coraz lepiej. Dlaczego więc często mamy wrażenie rozkojarzenia i przeskakiwania z tematu na temat? Otóż to my młodsi nie nadążamy. Przeprowadzono wiele badań na ten temat, m.in. w 2003 roku w Universytecie Harvarda. Dr. Lynn Hasher twierdzi w komentarzu do badania, że starszy mózg ma możliwość objęcia uwagą więcej tematów, oraz przetworzyć część informacji, które inni uważają za bezwartościowe (patrz również tutaj). Jakie są wady takiej cechy? Łatwiej się rozproszyć, trudniej się skupić na pojedynczym temacie. Co obserwujemy właśnie u starszych – biorąc to za kiepskie myślenie, a w rzeczywistości to mądrość starego mózgu…